ગેરકાયદેસરના અભિશાપમાંથી મુક્તિ આપવાનું સરકારનું સરાહનીય પગલુ
વિધાનસભા ગૃહમાં કેબીનેટ મંત્રી ઋષિભાઈ પટેલે અનઅધિકૃત બાંધકામ નિયમિત કરવાના બીલની વિગતો આપી
• રાજ્યની તમામ મહાનગરપાલિકાઓ, શહેરી વિકાસ સત્તા મંડળો અને નગરપાલિકાઓ વિસ્તારમાં તા.૦૧, ઓક્ટોબર ર૦રર પહેલા થયેલા અનઅધિકૃત બાંધકામો નિયમિત કરી શકાશે.
• વટહુકમથી તારીખ ૧૭ ઓક્ટોબર ર૦રરથી ચાર માસમાં આ બાંધકામો નિયમિત કરવા મકાન-માલિક-કબજેદારોએ e-nagar પોર્ટલ પર અરજી કરવાની રહેશે.મુખ્યમંત્રીશ્રી ભુપેન્દ્રભાઈ પટેલના નેતૃત્વવાળી ગુજરાત સરકાર નાગરીકોના હિતમાં તથા આંતરમાળખાકીય સવલતોને વધુ સુદ્રઢ બનાવવા તેમજ અનઅધિકૃત બાંધકામોમાં રહેતા લોકોની સુખ-સલામતી જળવાઈ રહે તે માટે કટીબધ્ધ છે. શહેરોમા વસતા સામાન્ય માનવીના હીતમાં અનઅધિકૃત બાંધકામો નિયમિત કરવા જરૂરી અને સમયની માંગ પણ છે. અન અધિકૃત બાંધકામોને નિયમિત કરવાથી મળેલા નાણાનો ઉપયોગ રાજ્યમાં આંતરમાળખાકીય સવલતો વધુ સુદ્દઢ બનાવવા માટે કરાશે તેમ શહેરી વિકાસ વિભાગ પ્રભાગનો હવાલો ધરાવતા મંત્રી ઋષિકેશભાઈ પટેલ આજે વિધાનસભા ગૃહમાં રજૂ કરાયેલા ગુજરાત અન અધિકૃત બાંધકામ નિયમિત કરવા બાબત વિધેયક ર૦રરની જોગવાઈઓ અંગે વિગતો આપતા જણાવ્યુ હતુ. કેબીનેટ મંત્રી ઋષિભાઈ પટેલે જણાવ્યુ હતુ કે ગુજરાતમાં ખાસ કરીને શહેરી વિસ્તારોમાં બાંધકામ પરવાનગી સિવાયના બાંધકામના પ્રકાર અને તેનો વ્યાપ જાણવા કરાયલા સેમ્પલ સર્વેમાં રાજ્યમાં મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન, સત્તા મંડળો તેમજ નગરપાલિકા વિસ્તારોમાં મોટા પ્રમાણમાં મકાન-બાંધકામો બી.યુ. પરવાનની વિનાના જણાયા હતા. આથી બાંધકામોની સંખ્યાનો વ્યાપ તથા સેમ્પલ સર્વેની વિગતો ધ્યાને લેતા, બી.યુ.પરવાનગી ન મળેલ હોય તે તમામ બાંધકામોને બી.યુ.પરવાનગી સમકક્ષ માન્યતા મળી રહે તે માટે કોઈ ચોક્કસ પગલા લેવા / નિતિ ઘડવી આવશ્યક હતી. ઋષિભાઈ પટેલે તત્કાલીન વટહુકમ લાવાવ માટેના કારણો અને ઉદ્દેશ્યો અંગે ગૃહમાં સ્પષ્ટતા કરી હતી.
ઋષિભાઈ પટેલે કહ્યુ હતુ કે મોટા પાયા પર અનઅધિકૃત બાંધકામો અને બી.યુ.પરવાનગી વગરના બાંધકામોને દુર કરવા, તોડી પાડવા કે ફેરફાર કરવાથી, અસંખ્ય માણસો ઘર વિનાના અને આજીવિકાના સાધન વગરના થવાની સંભાવના હોવાથી તથા કાયદો અને વ્યવસ્થા બગડવાની સંભાવના સાથે સાથે સામાન્ય માણસને મુશ્કેલી પડી શકે તેમ હોઈ, સમાજની આર્થિક અને સામાજિક વ્યવસ્થા પર પણ વિપરીત સ્થિતિ પેદા થવાની સંભાવના હતી. જે ઈચ્છનિય બાબત નથી. આ પ્રકારની સ્થિતિનું નિર્માણ થતુ અટકાવવા રાજ્ય સરકાર માટે સમગ્ર રાજ્યના શહેરોમાં આવા અનઅધિકૃત મકાનો અને બાંધકામોને નિયમિત કરવા માટે યોગ્ય કાયદો ઘડી, કમ્પાઉન્ડીંગ ફી વસુલ કરી, આવા બાંધકામોને નિયમિત કરવા અનિવાર્ય બન્યા હતા.
વિધેયકની મહત્વની જોગવાઈઓ અંગે વિગતો આપતા જણાવ્યુ હતુ કે રાજ્યની તમામ મહાનગરપાલિકાઓ, શહેરી વિકાસ સત્તામંડળો અને નગરપાલિકાઓ વિસ્તારમાં તા.૦૧-ઓક્ટોબર ર૦રર પહેલા થયેલા અનઅધિકૃત બાંધકામો નિયમિત કરી શકાશે. વટહુકમની તારીખ ૧૭ઓક્ટોબર ર૦રરથી ચાર માસમાં આ બાંધકામો નિયમિત કરવા મકાન માલિક- કબજેદારોએ e-nagar પોર્ટલ પર અરજી કરવાની રહેશે. આ ઉપરાંત માર્જિન, બિલ્ટઅપ, મકાનની ઉંચાઈ, ઉપયોગમાં ફેરફાર, કવર્ડ પ્રોજેક્શન, પાર્કિંગ (ફક્ત પ૦% માટે ફી લઈ), કોમન પ્લોટ (પ૦% કવરેજની મર્યાદાને આધીન અને માત્ર મળવા પાત્ર ઉપયોગ ), સેનીટરી સુવિધા ફી લઈ નિયમ બધ્ધ થઈ શકશે.
વધુમાં જણાવ્યુ હતુ કે અરજની તારીખ થી છ માસમાં અનઅધિકૃત બાંધકામ કોઈપણ શરત સાથે કે તે સિવાય નિયમબધ્ધ કરવા અંગે હુકમ અથવા નિયમબધ્ધ કરવા માટેનો હુકમ કરવાનો રહેશે. જયારે ફી ભરવાની સમય મર્યાદા બે માસની રહેશે. સત્તા મંડળના નિર્ણયથી નારાજ થયેલ વ્યક્તિ, આ નર્ણિય મળ્યાના ૬૦ દિવસમાં અપીલ અધિકારીની સમક્ષ અપીલ કરી શકશે. અપીલ અધિકારીશ્રીને જરૂર લાગે તો બીજા ૬૦ દિવસ અપીલ કરવા માટે આપી શકશે.
તા.૦૧ ઓક્ટોબર ર૦રર પહેલાનું બાંધકામના આધાર માટે નિયત તારીખ પહેલાનો મિલકત ભોગવટા અંગે, મકાનવેરાની આકારણી/ ઈલેક્ટ્રીસીટી બીલ રજૂ કરવાનુ રહેશે. ખોટી માહીતી રજુ કરનાર અરજદાર સામે ફોજદારી કાયદા મુજબ કાયદેસરની કાર્યવાહી થઈ શકાશે. નવી શરતની જમીનમાં થયેલ બાંધકામો નિયમિત કરી શકાશે નહી. અનઅધિકૃત બાંધકામ નિયમ બધ્ધ કરવા માટે રજૂ કરાયેલા દસ્તાવેજી પુરાવાથી સંબધિત માલીક કે કબ્જેદાર, એન્જીનીયર કે આર્કીટેક્ટ તેમની કોઈપણ જવાબદારીઓમાંથી છટકી શકશે નહી.
અનઅધિકૃત બાંધકામ નિયમબધ્ધ કરતા એકત્ર થતી વસુલાતની રકમ આંતરમાળખાકીય વિકાસ ભંડોળ (infrastructure Development Fund) તરીકે આંતરમાળખાકીય સવલતો વધુ સજ્જ કરવા, ફાયર સેફ્ટી સવલતો ઉભી કરવા, પાર્કીંગની જોગવાઈ કરવા તેમજ પર્યાવરણ સુધારણા માટે કરાશે.
વિધેયકની જોગવાઈઓ અંગે સ્પષ્ટતા કરતા કહ્યુ હતુ કે જે કિસ્સામાં મળવાપાત્ર એફ.એસ.આઈ.૧.૦ થી ઓછી હોય તેમાં, રહેણાંક ઉપયોગ સિવાયના (દા.ત. વાણીજ્ય, શૈક્ષણિક, આરોગ્ય, ઔદ્યોગિક વિગેરે) બાંધકામોમાં સીજીડીસીઆર મુજબ મહત્મ મળવાપાત્ર FSI કરતા પ૦% વધારે FSI થતી હોય તેવા બાંધકામો નિયમ બધ્ધ થઈ શકશે નહી. વધુમાં પ્લોટની હદથી બહાર નિકળતા પ્રોજેક્શનવાળા, પાણી પુરવઠા, ગટર વ્યવસ્થા, પાણીના નિકાલ, ઈલેક્ટ્રીક લાઈન, ગેસ લાઈન અને જાહેર ઉપયોગી સેવાઓ ઉપર કરેલ બાંધકામઆ અધિનિયમ હેઠળ નિયમ બધ્ધ થઈ શકશે નહી.
આ સિવાય સરકારી, સ્થાનિક સત્તા મંડળોની જમીન પરના બાંધકામ, ચોક્કસ હેતુ માટે સંપાદન/ ફાળવણી કરાયેલ જમીનો, જાહેર રસ્તામાં આવતી જમીનો, જળ પ્રવાહ અને જળ સ્ત્રોત જેવા કે તળાવ, નદી, કુદરતી જળ પ્રવાહ વિગેરે, ઓબ્નોક્ષિયસ અને હેઝાર્ડસ ઔદ્યોગિક વિકાસના હેતુ માટે નિયત કરાયેલ વિસ્તારવાળા બાંધકામો નિયમ બધ્ધ થઈ શકશે નહી. જયારે શૈક્ષણિક સંસ્થા સાથે જોડાયેલ રમત-ગમતના મેદાનમાં થયેલ અનઅધિકૃત બાંધકામ નિયમબધ્ધ થઈ શકશે નહી. ફાયર સેફ્ટીના કાયદા મુજબ સુસંગત ન હોય, સ્ટ્રકચરલ સ્ટેબીલીયટીની જરૂરીયાત જળવાતી ન હોય, રેરા કાયદા હેઠળ ઠરાવેલ અનઅધિકૃત બાંધકામ, ગુજરાત કલીનીકલ એસ્ટાબ્લીસમેન્ટ કાયદા, ર૦ર૧ સાથે સુસંગત ન હોય તેવા બાંધકામો નિયમ બધ્ધ થઈ શકાશે નહી.
ગુજરાતમાં વસતા નાગરીકોને ગેરકાયદેસરતાના અભિશાપમાંથી મુક્તિ અપાવવાનું આ શ્રેષ્ઠ પગલુ વર્તમાન સરકાર દ્વારા ભરવામા આવ્યુ છે જે ગુજરાતીઓને સ્વાભિમાન બક્ષવાનો એક સરાહનીય પ્રયાસ છે તેમ કેબીનેટ મંત્રી ઋષિભાઈ પટેલે વિધાનસભા ગૃહમાં ગુજરાત અનઅધિકૃત બાંધકામ નિયમિત કરવા બાબત વિધેયક, ર૦રર વિના વિરોધે પસાર કરાયુ હતુ.
